دانلود مقاله در مورد رابطه ورزش با اندامهاي داخلي بدن و بهداشت و عوامل تهديد كننده قلبي - عروقي
دانلود تحقیق در مورد رابطه ورزش با اندامهاي داخلي بدن و بهداشت و عوامل تهديد كننده قلبي - عروقي
مقدمه: تربيت بدني و ورزش جزء تعليم و تربيت و وسيلهاي براي رسيدن به سلامت جسمي و روحي نسل جوان است. نبايد تصور شود كه تربيت بدني امري بيارزش و تنفسي است. اهداف تربيت بدني در جوامع گذشته و امروز: اهداف عمده تربيت بدني در تاريخ زندگي انسان عبارت از: حفظ سلامت، تعميم بهداشت، رشد و تقويت قواي جسمي، آمادگي براي فعاليتهاي دفاعي، كسب شادابي و نشاط و نيل به موفقيت در وظايف حرفهاي و شغلي بوده است. در عصر حاضر، در ساير تحولات اجتماعي و سياسي در جهان به ويژه در دنياي غرب، مقاصد ديگري افزوده شده و مفهوم ورزش به جاي تربيت بدني رنگ و صورتي ديگر پيدا كرده است و در بيشتر موارد به خدمت استعمار درآمده و عاملي براي تحذير و سرگرم نگه داشتن ملل مستضعف جهان گرديده است. هدف نهايي تربيت بدني و ورزش از ديدگاه اسلام، تامين سلامت و بهداشت بدن، تقويت و رشد آن و در نتيجه حركت به سوي كمال است. هدفهاي بهداشتي و تندرستي 1- تامين سلامت و بهداشت بدن وتجهيز آن در برابر عوارض و بيماريها. 2- ايجاد ورزيدگي و هماهنگي در بين اعضا و اندامها به منظور برخوردار شدن از قدرت، سرعت، چابكي و مهارت. 3- دستيابي به قدرت ضبط ارادي اعضاي بدن و به كار انداختن ارادي آنها. فيزيولوژي ورزشي 1- آمادگي جسماني در ورزش ميزان توانايي و كارآيي بدن بستگي به ميزان رشد ماهيچهها و آمادگي آنها دارد. تمرينات منظم و مداوم باعث رشد عضلات ميشود و آمادگي جسماني را بهبود ميبخشد، ولي در حقيقت ميزان رشد عضلات و آمادگي جسماني را بهبود ميبخشد، ولي در حقيقت ميزان رشد عضلات و آمادگي جسماني به عوامل مختلفي بستگي دارد. مهمترين اين عوامل عبارتند از: شكل بدن، كيفيت مواد غذايي مورد مصرف، سلامت عمومي بدن (مبتلا نبودن به هيچ نوع بيماري) خواب و استراحت، و فارغ بودن از فشارهاي عصبي و روحي زندگي. اگر رشد عضلات و قدرت بدني انسان در حدي باشد كه بتواند به طور موثر و مفيد به فعاليت بپردازد، ميتوان گفت كه او فردي سالم و از آمادگي جسماني لازم برخوردار است. چهار عامل بيش از عوامل ديگر در آمادگي جسماني بدن نقش بسيار مهم دارند. اين عوامل عبارتند از: قدرت عضلاني، استقامت عضلاني، انعطافپذيري عضلاني و استقامت قلبي و ريوي. قدرت عضلاني: 45 درصد از وزن بدن را عضلات تشكيل ميدهند. اين عضلات در خود توليد انرژي ميكنند. مهمترين عوامل شناخته شده در آمادگي جسماني، استعداد عضلات و توانايي آنها در وارد كردن نيرو و يا مقاومت در برابر آن است. - استقامت عضلاني: عضلات در خود انرژي ذخيره ميكنند. اين عمل به ماهيچهها امكان ميدهد كه مدت زيادي به فعاليت خود ادامه دهند معمولاً استقامت عضلاني را با قدرت عضلاني اشتباه ميكنند، ولي بايد توجه كرد كه استقامت عضلاني عبارت است از توانايي در كاربرد قدرت و نگهداري اين توانايي براي مدت طولاني. - انعطاف پذيري عضلاني: توانايي در كاربرد عضلات در وسيعترين دامنه حركت آنها به دور مفصلها را انعطاف پذيري ناميدهاند. - استقامت قلبي و ريوي: به عقيده بعضي از دانشمندان، عامل استقامت قلبي و ريوي در آمادگي جسماني بيش از عوامل ديگر اهميت دارد بعضي ديگر بر اين عقيدهاند كه آمادگي جسماني چندان رابطهاي با كارآيي قلب و ريه ندارد. 2- فيزيولوژي عضلات در ورزش: حركت بدن از انقباض عضلات حاصل ميشود، بدين معني كه عضلات مخطط، كه به استخوانهاي بدن متصلند، با اراده فرد منقبض ميشوند و حركت و جابه جايي بدن را ميسر ميكنند. در بدن سه نوع عضله وجود دارد: عضلات مخطط يا اسكلتي، عضلات صاف، عضله قلب. - انواع انقباض عضله: اگر طول عضله به هنگام انقباض تغيير نكند، اين انقباض را (هم طول) گويند. اگر انقباض عضله به كوتاه شدن آن منجر شود، اين نوع انقباض را «هم تنش» گويند. - منابع انرژي: عضله براي اينكه به حالت انقباض درآيد احتياج به انرژي دارد. منبع اصلي انرژي در عضله آدنوزين تري فسفات ATP است كه به مقدار كمي در عضله وجود دارد، ولي به مقدار زيادي انرژي آزاد ميكند. كراتين فسفات CP منبع انرژي ديگري است كه در سلولهاي عضلاني ذخيره ميشود. پس در فعاليتهاي شديد و طولاني كه پيش از چند دقيقه طول ميكشد منبع ديگري از انرژي بايد وجود داشته باشد. اين انرژي از تجزيه گليكوژن حاصل ميشود. اگر اكسيژن به اندازه كافي براي اين واكنشهاي شيميايي وجود نداشته باشد، در عضله اسيد لاكتيك توليد ميشود. 3- فيزيولوژي گردش خون در هنگام ورزش: دستگاه گردش خون از قلب و رگها تشكيل شده كه خون تيره و روشن در آنها جريان دارد. دستگاه گردش خون عهدهدار رساندن مواد سوختي به سلولها و خارج كردن مواد زائد است خون روشن و اكسيژن دار كه از قلب خارج ميشود بايد به طريقي به تمام سلولهاي بدن برسد تا از يكيك آنها مراقبت شود اين عمل توسط سرخرگها و مويرگها انجام ميشود. در هنگام تمرينات ورزشي، عضلههاي فعالتر احتياج به اكسيژن بيشتري دارند. اين احتياج از دو راه تامين ميشود: 1- با منبسط شدن قطر رگهايي كه به عضلات فعالتر ميروند خون و اكسيژن بيشتري له آن عضلات سرازير ميشود 2- حجم ضربهاي قلب بيشتر ميشود و در نتيجه خون بيشتري از قلب به عضلهها ميرسد. - بازده قلب: قلب بايد در زمان معيني خون را از سياهرگها به سرخرگها منتقل كند. ممكن است در اين محدوده زماني تعداد ضربانها كمتر و حجم ضربهاي زيادتر و يا برعكس باشد. در ورزشكاران فرض بر اين است كه بر اثر فعاليتهاي بسيار شديد عضله قلب تقويت ميشود و كارآيي بيشتري پيدا ميكند؛ نتيجتاً در حالت استراحت و فعاليتهاي معمولي با تعداد ضربان كمتري خون كافي به بدن ميرساند. مثلاً در ورزشهاي بسيار سنگين، مثل دوچرخهسواري برون ده قلبي تا 40 ليتر در دقيقه افزايش مييابد. اين افزايش حاصل ازدياد مقدار تخليه هر ضربان و ازدياد ضربانهاي قلب است. - بازده قلب هنگام تمرين: هنگام تمرينهاي ورزشي سبك و يا كارهاي عضلاني روزانه قلب طبيعي ممكن است با هر ضربه 140 ميليليتر خون از خود خارج كند و تعداد ضربان به 120 بار در دقيقه برسد كه در اين حال بازده قلب برابر 8/16 ليتر خواهد شد. بر اثر تمرين مرتب و تنظيم شده ورزشي، مقدار بازدهي قلب در هنگام عادي بالا ميرود. مخصوصاً در تمرينهاي متناوب كه فعاليت ورزشي به طور متناوب و منقطع برنامهريزي شده است و زمان استراحت بعد از تمرين به مراتب بيشتر از مدت تمرين است. - ضربان قلب هنگام تمرين: شدت ضربان قلب متناسب با افزايش مقدار كار تغيير ميكند. تمرينهاي ورزشي در تغيير ضربان قلب حتي در حالت استراحت اثرات واضحي دارد. در قهرمانان برجسته تعداد ضربان قلب در حالت استراحت به 40 بار در دقيقه يا حتي زير 40 ميرسد و نشان دهنده اين است كه شخص در وضعيت فيزيولوژيكي بهتري است. - ضربان قلب بعد از فعاليت: مدت زماني كه لازم است تا تعداد ضربان قلب بعد از اتمام فعاليت به حالت اوليه و معمولي برگردد بستگي به سنگيني كار، مدت فعاليت و شرايط جسماني ورزشكار دارد. در افرادي كه از لحاظ آمادگي جسماني در شرايط خوبي به سر ميبرند برگشت به حالت اوليه خيلي سريعتر صورت ميگيرد تا افراد غير آماده. اگر فعاليت باعث خستگي زياد ورزشكار شده باشد. برگشت بدن به حالت اوليه به آهستگي صورت ميگيرد، به طوري كه ورزشكار حتي به يك الي دو ساعت وقت نياز دارد. 4- فيزيولوژي تنفس در ورزش: تنفس عبارت است از جذب اكسيژن و رفع ايندريدكربنيك به وسيله سلول زنده، خواه اين سلول حيواني باشد و خواه نباتي. در هنگام ورزش تعداد حركات تنفسي افزايش پيدا ميكند و عميقتر ميشود تا جايي كه در فعاليتهاي شديد ورزشي، عضلات دمي و بازدمي فعال ميشوند و تهويه ريوي تا حدود 100 ليتر در دقيقه افزايش مييابد، حداكثر تهويه ريوي اگر از 100 ليتر در دقيقه افزايش يابد به جذب اكسيژن كمكي نميكند. زيرا به نظر ميرسد كه انتقال اكسيژن بيش از اين مقدار به بافتها توسط عضلات قلب وعضلات تنفسي محدود ميشود. - همكاري دستگاه گردش خون و تنفس: همكاري اين دو دستگاه هنگام فعاليتهاي ورزشي باعث ميشود كه خون بيشتري به عضلات فعال برسد و همچنين مقدار ايندريد كربنيك كه در عضلات فعال به وجود ميآيد سريعتر خارج شود. همكاري بين دستگاههاي تنفسي و گردش خون در هنگام فعاليتهاي شديد به نحو مطلوبتري در بدن صورت ميپذيرد. - ورزش در ارتفاع: به نظر ميآيد كه در ارتفاعات بيش از 2200 متر از سطح دريا، ركوردهاي قهرمانان و كارآيي آنان تحت تاثير ارتفاع قرار ميگيرد و هر چه ارتفاع بيشتر ميشود تاثير آن در دستگاه تنفسي شخص بيشتر ميشود. ركورد ورزشهاي كوتاه مدت، مانند پرسشها، پرتابها و دوهاي سرعت در ارتفاعات احتمالاً بهتر ميشود، چون در اين گونه ورزشها به اكسيژن كمتري نياز است و از طرفي فشار هوا كمتر است. در ورزشهاي دراز مدت مانند دوهاي استقامت، ماراتن، فوتبال، كه توليد انرژي از طريق هوازي (همراه با اكسيژن) صورت ميگيرد، معمولاً ركوردها، بدتر ميشود. عادت به ارتفاع بستگي به مدت زمان اقامت و ارتفاع محل دارد براي مثال، در ارتفاع 3000 متري 7 تا 10 روز و براي 4000 متر 15 تا 21 روز اقامت لازم است. - تمرينات ورزشي و تنفسي: هنگام فعاليتهاي ورزشي، عضلات فعال احتياج بيشتري به اكسيژن دارند. اين نياز از راه تنفس و ديگر فعل و انفعالات كه به طور خودكار در بدن اتفاق ميافتد برآورده ميشود. در چنين مواقعي تنفس تندتر صورت ميگيرد و در نتيجه، هواي بيشتري وارد ريهها ميشود و سپس از طريق خون به سلولها ميرسد. در هنگام فعاليت، رگهاي عضلات فعال گشاد ميشود و خون بيشتري به اين عضلات ميرسد. در چنين مواقعي قلب نيز فعالانهتر از زمان عادي كار ميكند و عضله آن خون بيشتري دريافت ميكند. چون واكنشهاي شيميايي در عضلات فعال سريعتر صورت ميگيرد، درجه حرارت بدن بالا ميرود. از طرف ديگر، چون دفع حرارت نميتواند متناسب با افزايش حرارت صورت ميگيرد، درجه حرارت بدن بالا ميرود. از طرف ديگر، چون دفع حرارت نميتواند متناسب با افزايش حرارت صورت گيرد، مركز تنفسي تحريك ميشود و سريعتر عمل ميكند. در هنگام فعاليت مقدار زيادي آب از راه پوست دفع ميشود و چون ميزان جريان خون در كليهها كاهش مييابد، در نتيجه مقدار دفع از بدن كمتر از مواقع معمولي خواهد شد. بر اثر كمبود اكسيژن مقدار اسيد لاكتيك در بدن زياد ميشود كه در اين صورت، بالافاصله بعد از اتمام كار عضلاني، بدهي اكسيژن بايد بازپرداخت شود و به همين سبب است كه تا مدتي پس از فعاليتهاي ورزشي افزايش تنفس ادامه مييابد. 5- اثر ورزش در طول عمر: همه ما آرزو داريم كه همواره تندرست بمانيم و عمري طولاني داشته باشيم متاسفانه اين آرزو گاهي به سبب عدم رعايت بهداشت، بهداشت به معني عام كلمه برآورده نميشود. ليكن دلايلي وجود دارد كه ميتوان باور كردكه اگر از جسم و روان خود بخوبي مراقبت كنيم، ميتوانيم صد سال و حتي بيشتر در كمال سلامت عمر كنيم. ورزش و ترتيب بدني انسان را در داشتن عمر طولاني و بدن سالم كمك ميكند و او را از رذائل و رفتارهاي ناپسند وغير بهداشتي به دور نگاه ميدارد. ورزش و سلامت 1- تغذيه و ورزش: بدن انسان براي بقاي حيات و رشد و ترميم بافتهاي خود از موادي استفاده ميكند كه معمولاً از طريق دهان و دستگاه گوارش به آن ميرسد. اين عمل را تغذيه مينامند. عمل تغذيه چهاركار اساسي در بدن انجام ميدهد: 1- نيازهاي بافتها را براي رشد برآورده ميكند. 2- مواد لازم براي ترميم و جايگزين كردن بافتهاي فرسوده را تامين ميكند. 3- نيروي لازم براي فعاليتهاي جگسمي و فكري را فراهم ميكند. 4- تعادل فيزيولوژيكي دستگاههاي مختلف بدن را تامين ميكند. غذاي مصرف شده به وسيله بافتهاي بدن تجزيه ميشود. تجزيه مواد غذايي در بدن توليد حرارت ميكند و گرماي طبيعي آن حفظ ميشود. نيروي لازم براي فعاليتهاي بدن نيز از تجزيه اين مواد تامين ميگردد. - كالري: مقدار كالريي كه بدن براي كارهاي روزانه لازم دارد در افراد مختلف با تغيير سن، وزن، جنس، و نوع فعاليت متفاوت است. انسان هر چه بيشتر فعاليت كند كالري بيشتري مصرف ميكند. - كيفيت غذا: هنگام فعاليتهاي بدني، مصرف انرژي در عضلات زياد ميشود. پس لازم است كه اين انرژي از طريقي ديگر به بدن برسد. اگر مصرف انرژي بيشتر از مقداري باشد كه به وسيله غذا تامين ميشود، بدن از ذخيره خود استفاده ميكند و در صورت ادامه اين عمل، عضلات تحليل ميروند. - تغذيه خوب و تاثير آن در ورزش: هر چه مدت و شدت فعاليت بدني ما بيشتر باشد، ما به انرژي بيشتري احتياج داريم و اين احتياج بايد در كالري غذاي روزانه در نظر گرفته شود. اگر شما در ورزشهايي مانند دوهاي سرعت پرشهاي دو و ميداني، شيرجه و خبر اينها فعاليت ميكنيد بدن شما احتياج به انرژي نسبتاً كمتري دارد، زيرا مدت فعاليت نسبتاً كوتاه است و پيشرفت سرعت و عكسالعمل و بهبود ركوردها احتياج زيادي به انرژي اضافي ندارد. با كمي دقت در رژيم غذايي كالري مورد نياز تامين ميگردد. اگر در ورزشهاي استقامتي مثل دوهاي استقامت، ماراتن، فوتبال و از اين قبيل شركت ميكنيد و يا هر يك از رشتههاي گروه اول را به مدت طولاني تمرين ميكنيد، احتياج به كالري بيشتري داريد. در اين صورت لازم است كه در رژيم غذايي خود دقت كافي به عمل آوريد، در غير اينصورت بدن شما بعد از مدتي تحليل ميرود و در پيشرفت شما در ورزش وقفه ايجاد ميشود. اگر شدت فعاليت به حدي باشد كه بيش از 900 كالري در ساعت مصرف شود شخص دچار بدهي اكسيژن به مقدار زياد خواهد شد. 4- عوامل موثر در مصرف انرژي مصرف انرژي در تمرينات بستگي به مجموعه عواملي دارد كه عبارتند از: شدت، مدت و سرعت تمرين، حجم و اندازه عضلاتي كه مستقيماً در فعاليت شركت دارند، درجه خستگي و وضعيت محيط اگر شدت تمرينات زياد باشد و عضلات با شدت منقبض شوند، تارهاي عضلاني بيشتري وارد عمل ميشوند و اين كار احتياج به كالري اضافي دارد. همچنين اگر مدت زمان تمرين طولاني باشد، وقتي عضلهاي خسته شد، براي انقباض مجدد احتياج به كمك تارهاي عضلاني جديدي پيدا ميكند و در نتيجه انرژي بيشتري مصرف خواهد شد. در تمرينات دو ميداني نيز، اگر سرعت زياد باشد، نياز به انرژي افزون ميگردد. - مصرف مواد غذايي به هنگام مسابقه ورزشي: برنامه غذايي شما بايد با نوع فعاليت و رشته ورزشيتان مطابقت داشته باشد. مسابقات بعضي رشتههاي ورزشي معمولاً شب و برخي بعد از ظهر يا عصر و گاهي صبح برگزار ميشود. در هر حال بايد برنامه غذايي خود را طوري تنظيم كنيد كه حداقل 4 ساعت قبل از مسابقه غذاي خود را خورده باشيد. حتيالامكان از خوردن غذاهاي خيلي چرب قبل از مسابقه خودداري كنيد. غذاي قبل از مسابقه بايد به اندازه كافي حاوي نمك و مواد قندي باشد. 1- اگر مسابقه هنگام عصر برگزار ميشود، بايد صبحانه كامل، ناهار سبك و شام متوسط مصرف كنيد. اگر مسابقه پيش از ظهر است، صبحانه سبك، ناهار كامل و شام متوسط باشد. نوشيدن آب ميوه بعد از اتمام مسابقه مناسب است و باعث رفع خستگي ميشود. مصرف مواد قندي بعد از مسابقه باعث ترميم مواد قندي از دست رفته خواهد شد. 2- معمولاً بعد از مسابقه، ورزشكار اشتها به غذا ندارد و مدتي طول ميكشد تا بدن به حالت عادي برگردد و اشتها به وجود آيد. استراحت و رفع فشارهاي روحي بعد از مسابقه باعث ميشود شخص زودتر بر حالت عادي برگردد. - كاهش آب بدن: در تمرينات سخت و جدي مخصوصاً و روزهاي گرم، مقدار زيادي از آب بدن به صورت عرق خارج ميشود. لازم است مقدار آبي كه از بدن شما خارج شده است به نحوي تامين گردد، در غير اينصورت، ممكن است به گرمازدگي و عوارض آن دچار شويد. در يك جلسه تمرين ممكن است بين 2 تا 7 ليتر آب بدن از دست برود. عواملي كه در اين كار موثرند عبارتند از: شدت و مدت تمرينات، نوع لباس، گرماي محيط و درجه رطوبت هوا. 2- بهداشت و ورزش: پيامبر گرامي ما (ص) ميفرمايد : «النظافه من الايمان». افرادي كه با تربيت بدني و ورزش سروكار دارند مسئوليتي سنگينتر بر عهده دارند و لذا لازم است كه به امر بهداشت ورزشكاران خود عنايت بيشتري داشته باشند و دانشجويان را با اصول بهداشتي در زمينه ورزش آشنا كنند. در اينجا به ذكر، پارهاي از اين نكات بهداشتي ميپردازيم. 1- وقتي كه به فعاليتهاي ورزشي ميپردازيد، عمل تعريق براي تنظيم درجه حرارت بدن فعال ميشود. پس از اتمام ورزش و فعاليت، بخشي از مواد زائد و عرق بدن بر روي پوست باقي ميماند كه بايد از سطح پوست بدن پاك شود. بنابراين دانشجويان بايد حتيالامكان سعي كنندكه بعد از فعاليتهاي بدني و ورزشي براي حفظ و رعايت بهداشت پوست بدن خود، استحمام كنند و با آب و صابون بدن خود را خوب بشويند و سپس آن را خشك كنند. 2- محل تمرينات و فعاليتهاي ورزشي بايد مطابق با اصول بهداشتي آماده شده باشد اگر محل تمرين سرپوشيده است توجه داشته باشيد كه پنجرهها باز و هوا درجريان باشد. 3- هرگز با لباسهاي معمولي و روزانه خود در تمرينات و فعاليتهاي ورزشي شركت نكنيد. 4- لباسهاي ورزشي (پيراهن، شلوار، جوراب و گرمكن) و حوله خود را بعد از ورزش بشوئيد و در زير آفتاب خشك كنيد. 5- سعي كنيد كه كفش ورزشي و راحت به اندازه پاي خود تهيه كنيد. 6- از لباسهاي پلاستيكي به منظور تعريق بيشتر استفاده نكنيد پوشيدن اين گونه لباسها بهداشتي نيست و از تبخير سطح پوست و در نتيجه خنك شدن بدن جلوگيري ميكند و خستگي زودرس و غيربهداشتي پيش ميآورد. 3- عوامل تهديد كننده قلبي- عروقي: احساس نياز به فعاليتهاي بدني در زندگي روزمره و نقش اين فعاليتها در جلوگيري از بيماريهاي قلبي- عروقي در جوامع مختلف متفاوت است در كشورهاي صنعتي كه ماشين روزبه روز بيشتر جايگزين انسان مي شود ميزان مرگ و مير نيز رو به افزايش است. تحقيقات نشان ميدهد كه در كشورهاي صنعتي پنجاه درصد از مرگ و مير مردم ناشي از بيماريهاي قلبي و عروقي وناراحتيهاي در اين زمينه است. مطالعات زيادي به منظور يافتن علل اصلي اين گونه بيماريها و ازدياد آنها نسبت به جوامع غيرصنعتي انجام شده است. كه عبارتند از: 1- افزايش سن 2- وراثت 3- وزن 4- مصرف تنباكو و سيگار 5- ميزان فعاليتهاي بدني 6- مقدار كلسترول يا مواد چربي در رژيم غذايي 7- فشار خون 8- جنس. لازم به ذكر است كه در بسياري از تحقيقات فشارهاي عصبي و ناراحتيهاي ناشي از زندگي شهرنشيني به عنوان يكي از عوامل تهديد كننده دستگاه قلب و عروق معرفي شده است. از جمله توصيههايي كه توسط محققان و دانشمندان براي جلوگيري از اين گونه بيماريها شده است، پرداختن به فعاليتهاي ورزشي و ديگر فعاليتهاي جسماني در زندگي روزمره است. اينك به منظور آشنايي با عوامل تهديد كننده قلب كه قبلاً ذكر شده به توضيح مختصري درباره هر يك از اين عوامل ميپردازيم. 1- سن: هر چه سن انسان بالاتر برود، انسان بيشتر در معرض بيماريهاي قلبي قرار ميگيرد مثلاً افرادي كه در سنين 20 تا 30 سالگي بر اثر سكته قلبي ميميرند بمراتب كمتر از افرادي هستند كه در سنين بين 50 تا 60 سالگي دچار اين عارضه ميگردند. با افزايش سن ميزان تحرك بدن كم ميشود. هر قدر شخص مسنتر ميشود به طور طبيعي كمتر در كارهايي كه احتياج به فعاليت بدني و تحرك دارد شركت ميكند. 2- وراثت : به عقيده دانشمندان، وراثت نقش موثري در سكتههاي قلبي دارد به طوري كه تحقيقات نشان ميدهد كساني كه دچار سكته قلبي ميشوند يك يا چند نفر از اقوامشان نيز به همين عارضه دچار شده و در گذشتهاند. البته بايد اين را هم در نظر داشت كه ممكن است مجموعه محيط خانوادگي نقش اساسي در ابتلاي شخص به سكته قلبي داشته بشاد. به اين معني كه شيوههاي خاص زندگي از قبيل غذاخوردن، نوع حرفه، روابط عاطفي و احساسي پدر و مادر در مورد تقليد فرزندان قرار ميگيرد لذا اگر اين عادات در بروز سكته قلبي در پدر و مادر و ساير اقوام نزديك موثر واقع شده، در فرزندان نيز اثر خواهد داشت. 3- وزن: داشتن وزن اضافي يكي از عوارض زندگي شهرنشيني مخصوصاً در جوامع صنعتي و پيشرفته است ميزان مرگ و مير در افرادي كه وزنشان از ميانگين وزن معمولي بيشتر است به مراتب بيش از افرادي است كه وزن بدنشان از حد متعارف تجاوز نميكند. البته داشتن رژيم غذايي مناسب و همراه با انجام فعاليتهاي ورزشي از عوامل موثر براي رفع اين نقيضه است. 4- مصرف تنباكو وسيگار كشيدن: كساني كه دخانيات استعمال ميكنند بيش از ديگران در معرض خطر ابتلا به سكته قلبي قرار دارند. امروزه متداولترين نوع استعمال دخانيات سيگار كشيدن است. آمار نشان ميدهد كه كساني كه در شبانهروز بيش از يك بسته سيگار مصرف ميكنند، دو برابر افرادي كه سيگار نميكشند در معرض بروز سكتههاي قلبي قرار دارند. 5- ميزان فعاليتهاي بدني: به عقيده محققان عدم فعاليتهاي جسماني يكي از عوامل شناخته شده در بروز ناراحتيهاي قلبي-عروقي است. داشتن برنامههاي منظم ورزشي و شركت در برنامههايي كه باعث تحرك بيشتر ميشود لازمه زندگي در شهرهاي بزرگ و صنعتي است دستگاه بدن انسان احتياج به تحرك دارد. عدم فعاليتهاي بدني باعث بروز اختلالاتي در بدن ميشود كه مهمترين آنها سكته قلبي است. 6- مقدار كلسترول يا مواد چربي در رژيم غذايي: مصرف بش از حد نياز غذاهاي چرب و اشباع شده باعث تصلب شريان و مويرگها ميشود براي جلوگيري از اين كار يك رژيم غذايي ساده بسيار موثر است. زياده روي در خوردن غذاهايي مثل گوشت گوسفند، انواع چربيهاي حيواني، كره، دل و جگر و قلوه باعث ميشود كه سطح كلسترول خون بالا برود و شخص را به بيماريهاي قلبي دچار كند. بهترين طريقه مبارزه با اين عارضه اجتناب از خوردن غذاهاي سرخ كرده و چرب است. 7- فشار خون: بالا بودن فشار خون يكي ديگر از عوامل تهديد كننده قلبي- عروقي است اگر فشار خون شخصي از حد معمول بالاتر برود امكان بروز سكته قلبي در او افزايش پيدا ميكند. تحرك بيشتر وفعاليت بدني در پايين آوردن فشار خون بسيار موثر است. 8- جنس : به طوري تحقيقات نشان ميدهد ميزان مرگ و مير ناشي از سكتههاي قلبي در پسران جوان 6 تا 10 برابر بيش از دختران همسال آنهاست. بنابراين، بروز سكتههاي قلبي در پسران بمراتب بيش از دختران است. منابع و مواخذ: تربيت بدني عمومي تاليف: مهدي نمازي زاده ، بهمن سلحشور مباني تربيت بدني ترجمه: احمد آزاد تندرستي براي زندگي بهتر تاليف: باهر فرقاني فيزيولوژي انسان تاليف: علي كاتوزيان